Cmentarz żołnierzy – oficerów 1. Armii Pancernej Gwardii i 33. Armii gen. Cwetajewa 1. Frontu Ukraińskiego Armii Radzieckiej położony w centrum miasta, przy ul. Lwowskiej, założono w 1945 r. na terenie części dawnego parku pałacowego, jeszcze w czasie trwania walk na linii Odry. Uroczyste otwarcie cmentarza, podobnie jak nieodległego cmentarza żołnierskiego przy ul. Białkowskiej, odbyło się 9 grudnia 1945 r. Spoczywa tu 575 oficerów radzieckich, w tym imiennych 569, pochowanych w indywidualnych mogiłach.
Autorem projektu nekropolii był radziecki major Ryss. Obszar cmentarza o kształcie prostokąta, wyniesiony około jednego metra powyżej poziomu ulicy, zajmuje przeszło 2 ha.
Wejście do nekropolii wiedzie przez szerokie, półkoliste schody, flankowane grubymi murami, których ściany ozdobione są 18 prostokątnymi reliefami (po 9 w każdym murze), przedstawiającymi rodzaje wojsk, braterstwo broni żołnierza radzieckiego i polskiego, paradę na placu Czerwonym w Moskwie i powrót żołnierza wracającego z wojny. Osobliwością jest płaskorzeźba z podobizną Stalina i napisem w języku rosyjskim: ”Nasza sprawa słuszna, zwyciężyliśmy".
Na murach umieszczono symetrycznie po jednej armacie.
W przedniej części nekropolii, na granitowym cokole znajduje się figura radzieckiego oficera, miażdżącego czarnego, niemieckiego orła. Pomnik, podobnie jak tablice, wykonany jest z brązu. Za pomnikiem znajdują się mogiły – obecnie starannie restaurowane po profanacji: kradzieży wszystkich metalowych elementów nagrobków. Odnawiany jest też cały cmentarz i jego zdewastowane ogrodzenie.
Cmentarz wpisany jest do rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa i z tego tytułu prawnie chroniony.
Opr. Festung, luty 2014 r.