Pałac w Domanicach
Autor:
Thor°,
Data dodania: 2005-12-18 22:29:45,
Aktualizacja: 2005-12-18 22:29:45,
Odsłon: 3209
|
|
Kiedyś zamek. Dzisiaj pałac artystów ...
|
W latach 20 – tych XIII w. Domanice należały do wrocławskich augustianów.
Od 1229 r., przez kolejnych ponad 150 lat jako właściciele występują przedstawiciele rodziny podpisującej się jako de Domanz.
Pierwszy zamek powstał prawdopodobnie w XIII w. jako siedziba rycerska strzegąca brodu na rzece Bystrzycy. Są to jedynie przypuszczenia, jako że pierwsze wzmianki o nim pochodzą z 1389 r. kiedy to bracia Gawin i Wolfarth von Reichenbach sprzedali część wsi wraz z zamkiem.
Do końca XIV w. wieś należała do rodzin von Manov, von Glosse, von Aulock, von Bolze i von Schwarzenwalde. Potem, w latach 1401 – 1468, do rodziny von Schindel.
Przez kolejnych niemal 200 lat właścicielami byli członkowie rodzin von Schellendorf, von Mühlheim i von Reichenbach.
Na przełomie XVI i XVII w. rozbudowano założenie od strony wschodniej, przebudowując jednocześnie część istniejącą. W efekcie powstał renesansowy, pokryty dwuspadowym dachem pałac z wieżą. W II poł. XVII w. powstały krużganki, jednak już w XVIII w. zamurowano je na wyższych kondygnacjach, pozostawiając jedynie podcienia parteru. W 1777 r. obiekt zyskał nowe pokrycie dachowe. Wtedy przebudowano również wieżę. W 1821 r. nastąpiła kolejna przebudowa, tym razem w stylu klasycystycznym. Powstał wówczas folwark przyzamkowy obejmujący czterokondygnacyjny budynek pałacowy z wieżą od strony dziedzińca, kuźnia i stajnia. Wybudowano także pawilon ogrodowy.
Trzeba wspomnieć, że od 1650 r. właścicielem majątku był generał Ludwig baron von Monteverques, głównodowodzący oddziałów śląskich w wojnie z Turcją w 1655 r. Wdowa po generale wyszła za mąż za Hermanna von Oppersdorf i w ten sposób dobra znalazły się w rękach tej rodziny do 1705 r.
Wtedy to, w drodze zastawu, objął je Carl Ferdinand von Seherr - Thoss.
Od 1771 r. właścicielem został Ernst Sigismund von Tschirsky und Bögendorf.
W 1832 r. od jednego z jego potomków Domanice kupił syn króla pruskiego Fryderyka Wilhelma II Friedrich Wilhelm von Brandenburg. Był on synem króla z małżeństwa z Sophie Juliane Friederike hrabiną von Dönhoff. Ciekawostką jest, że już w wieku dwóch lat otrzymał on tytuł hrabiego. Najwyraźniej był zdolnym człowiekiem, jako że doszedł potem do rangi generała kawalerii, a w latach 1848 – 1850 pełnił funkcję pruskiego premiera. Małżeństwo jego rodziców było obwarowane ówczesnymi surowymi prawami, jako że ani hrabina ani wspólne dzieci nie miały prawa do tytułu ani dziedziczenia po ojcu.
Od 1909 do 1945 r. majątek pozostawał w rękach rodziny hrabiów von Pückler.
Kolejną ciekawostką jest fakt, że podczas renowacji wieży w 1910 r. odkryto dokumenty z lat 1777, 1804 i 1852.
Po II wojnie obiekt został upaństwowiony. Utracił wówczas m.in. ocalałą część bardzo cennych XV i XVI - wiecznych niemieckich witraży, które zostały wymontowane i przewiezione do Muzeum Narodowego we Wrocławiu.
Obecnie pałac od wielu lat stanowi własność Związku Artystów Scen Polskich w Warszawie.
źródła : 1. R.M. łuczyński – „Zamki i pałace Dolnego Śląska – Przedgórze Sudeckie, Nizina Śląska – część wschodnia”. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej. Wrocław 2001. 2. R.M. łuczyński – artykuł „Domanice – Mały Książ nad Bystrzycą”. Miesięcznik SUDETY, nr 4/37. kwiecień 2004.
|
zdjęcia : thor, ropucha
opracowanie : thor / www.wroclaw.dolny.slask.pl
|